Zapytaj prawnika: Cytowanie Wikipedii
2013-03-01 14:02:12Jak wygląda kwestia cytowania słowników internetowych oraz Wikipedii (Wikisłownika) w tekstach pojawiających się na portalach internetowych? Kiedy można z nich korzystać?
Zasadniczo cytowanie ze słowników internetowych dozwolone jest na zasadach tzw. „prawa cytatu”, które polega na tym, iż wolno przytaczać fragmenty cudzego utworu lub nawet drobne utwory w całości bez zgody twórcy, jednakże jedynie w zakresie uzasadnionym wyjaśnianiem, analizą krytyczną, nauczaniem lub prawami gatunku twórczości.
W każdym przypadku należy zachować zasady cytowania, to jest podać tytuł utworu, nazwisko twórcy i źródło powołanego cytatu (jeżeli cytat pochodzi ze słownika internetowego, to należy podać lokalizację witryny; przyjmuje się, iż w przypadku takiego źródła podaje się także datę i godzinę dostępu, jako że zawartość stron internetowych może ulegać zmianom).
Podstawowym zatem problemem cytowania słowników internetowych jest identyfikacja autora opracowania danego hasła. W przypadku słowników, będących wirtualną wersją profesjonalnie stworzonego słownika czy encyklopedii, zazwyczaj autorstwo danego hasła jest podane, a sam słownik zawiera rzetelny wykaz źródeł oraz przypisy.
Z kolei Wikipedia oraz inne słowniki tworzone wirtualnie przez samych użytkowników najczęściej nie dysponują wiarygodnym wykazem bibliografii i przypisów, a autorstwo samego rozwinięcia hasła nie jest podane. Z tego względu stosunkowo łatwo, cytując z takiego słownika, popełnić plagiat, nawet gdy zostanie podane źródło zgodnie z najlepszą wiedzą cytującego.
Może się bowiem tak zdarzyć, że tekst zawarty w rozwinięciu hasła sam stanowi kopię innego słownika czy fragmentu książki lub też, iż w haśle zawarte są nieoznaczone cytaty. Wówczas osoba cytująca wtórnie takie źródło także popełnia plagiat. Należy bowiem pamiętać, iż naruszenie praw autorskich ma ze swej istoty charakter obiektywny. Naruszenie ma zatem miejsce nawet w przypadku braku świadomości, iż dany tekst zawiera na przykład nieoznaczony cytat lub że osoba trzecia przypisała sobie jego autorstwo.
Z tego względu słowniki internetowe mogą być ryzykownym źródłem cytatu. Nadto, czasem zdarza się, iż informacje zawarte w takich publikacjach mogą być nieprawdziwe lub nierzetelne.
Emilia Chmielewska
Prawnik
Traple Konarski Podrecki i Wspólnicy sp.j.
Cykl artykułów Zapytaj prawnika powstaje we współpracy z projektem Legalna Kultura (www.legalnakultura.pl) - kampanii społecznej, promującej korzystanie z legalnych źródeł kultury.
Jeśli masz jakieś pytanie dotyczące prawa autorskiego, które byś chciał zadać prawnikowi - wyślij je na adres redakcja@dlastudenta.pl